Den Haag (30 april) – Voor de Nederlandse wijnbouw was 2018 een goed jaar. Dat blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De opbrengst bedroeg een recordhoeveelheid van 9.500 hectoliter. Dat is goed voor zo’n 1.2 miljoen flessen. KVNW-voorzitter Peter van Houtert bezocht een aantal van de wijngaarden en is onder de indruk. ‘Nederlandse wijngaardiers zijn enorm geprofessionaliseerd’.

Hoewel naast de productie ook het animo voor wijn van eigen bodem stijgt, bereikt die nog mondjesmaat de consument. Eerder gaf Jantiene Broersma van wijngaard Frysling bij BNR aan dat ‘mensen sneller een keuze maken voor een wijn die zij kennen’, denk bijvoorbeeld aan een chardonnay of sauvignon blanc. Volgens haar is de grote bekendheid van Nederlandse wijnen voor verbetering vatbaar.

‘We moeten consumenten overtuigen van de steeds beter wordende kwaliteit’, zegt Simon Crone, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Wijn Producenten (VNWP). Dat kan volgens hem onder meer door restaurants meer Nederlandse wijn te laten aanbieden. ‘Het is goed als sommeliers meer van onze wijnen zouden gaan proeven’, aldus Crone. ‘Zo kunnen zij beter positief en deskundig advies geven’.

KVNW-voorzitter Van Houtert ziet ook mogelijkheden. ‘Nederlandse wijngaarden moeten onderdeel worden van wijncursussen en -opleidingen’. Nu reizen groepen vooral af naar Franse en Duitse streken, maar daarnaast zouden ook Nederlandse wijnproducenten bezocht kunnen worden. Voor een goed glas wijn hoef je helemaal niet naar de Bourgogne te rijden.’ Ook in ons land valt volgens de KVNW-voorzitter genoeg te bekijken en te proeven. Hij bezocht een aantal van deze Nederlandse wijnboeren, en heeft naar eigen zeggen ‘ontzettend veel respect’ voor hen. ‘Je valt soms stijl achterover. Ze zijn enorm geprofessionaliseerd.’

Landelijke verkoop

Veel van de wijnproducenten verkopen hun flessen direct, vanuit de wijngaard, aan consumenten en ondernemers. Denk daarbij aan eerdergenoemde, goede, restaurants, maar ook aan lokale slijterijen en franchisenemers. ‘De wijnen worden op dit moment vooral regionaal gedronken’, geeft ook Crone toe. ‘In en rondom de wijngaard’. Al zijn er volgens hem ‘wijngaardiers, zeker grotere, die producten landelijk willen promoten.’

Daar liggen volgens hem een hoop kansen. KVNW-leden zouden de Nederlandse wijnen ‘niet links moeten laten liggen’. Crone hoopt dat handelaren meer kennismaken met deze wijnen, en die inpassen in de verkoopplannen.

Er lijkt op dit moment geen sprake te zijn van een zeer uitgebreide samenwerking tussen Nederlandse wijnproducenten en handelaren. ‘Misschien moeten we hen ook meer kennis laten maken met de voordelen van een groot netwerk, en snelle, landelijke distributie’, zegt Van Houtert. Tegelijkertijd moeten handelaren in het achterhoofd houden dat het, naar verhouding, gaat om een kleine afzet. ‘Maar als de volumes elk jaar blijven stijgen, zal het voor de grote partijen al snel erg interessant worden.’

Europees erkend

Afgelopen jaren wonnen Nederlandse wijnen veel gerenommeerde prijzen. Ook is een aantal van hen inmiddels, net als Edammerkaas en Hollandse maatjesharing, Europees erkend en beschermd. Het register voor beschermde oorsprongsbenamingen telt inmiddels vier Nederlandse wijngebieden: Mergelland, Oolde, Vijlen en Maasvallei Limburg (grensoverschrijdend met België). Deze Europese erkenning wordt alleen verleend aan bijzondere, kwalitatieve streekproducten die zich onderwerpen aan strenge (landbouw)regels. Die zijn vastgelegd in een zogeheten EU-productdossier.

Enerzijds is de verbeterde, erkende kwaliteit te danken aan klimaatverandering. Door de opwarming van de aarde zijn wijncondities in Nederland een stuk idealer geworden. Anderzijds heeft de opkomst van nieuwe druivenrassen de kwaliteit van Nederlandse wijnen verbeterd. Deze rassen passen beter in ons klimaat en zijn resistenter tegen ziektes.

Toch maken niet alle Nederlandse wijnboeren gebruik van nieuwe druivensoorten. Sommige wijngaardiers hebben een combinatie van beide rassen aangeplant. Vooral in het zuiden van Nederland zijn nog veel klassieke rassen te vinden.

Meer samenwerking

KVNW-voorzitter Van Houtert ‘stelt het bijzonder op prijs’ om de samenwerking Nederlandse wijngaardiers te verbeteren. Volgens hem is de importantie van wijn van eigen bodem geen discussiepunt meer binnen de KVNW.

Naast meer aandacht voor deze wijnen in opleidingen en bij distribiteurs, hoopt hij vaker in gesprek te gaan over voedselveiligheid, etikettering en verantwoord alcoholgebruik. ‘Deze onderwerpen spelen zowel voor handelaren als wijngaardiers.’

Van Houtert: ‘Het is goed om zo breed en sterk mogelijk in de politiek en media vertegenwoordigd te zijn. We komen voor iedereen op die houdt van een glas wijn.’

Cijfers

De meerderheid van de Nederlandse wijngaarden zijn in het zuiden en oosten des lands gehuisvest. Gelderland is koploper met zo’n 40 bedrijven. Daarna volgen al gauw Limburg (31), Noord-Brabant (15) en Overijssel (15), maar ook in alle andere provincies vindt men wijngaarden, zoals Friesland, Flevoland, Noord-Holland en Zeeland.

Ondanks Limburg minder wijngaarden telt, geldt de provincie als koploper als het gaat om hectares. In deze provincie wordt één derde van de Nederlandse wijndruiven geteeld. Dat zijn zowel klassieke, als nieuwe rassen.